Wat is hartfalen?

Hartfalen is een chronische progressieve ziekte die wordt veroorzaakt door het onvermogen van het hart om zijn pompfunctie uit te oefenen. Het hart is niet langer in staat voldoende bloed door het lichaam te laten stromen, en het lichaam wordt ademloos, vergroot, gezwollen en verliest zijn vermogen om bloed tussen de verschillende organen te laten circuleren. De ziekte komt vier keer meer voor dan het aantal nieuwe gevallen van borst-, baarmoeder- of darmkanker, en de levensverwachting van de patiënten is aanzienlijk lager, waardoor de ziekte de bijnaam “hartkanker” heeft gekregen. Symptomen verschijnen soms pas als de ziekte al enkele jaren gevorderd is.

De oorzaken

Hartfalen kan door een aantal factoren worden veroorzaakt, waarvan de twee meest voorkomende coronaire hartziekten zijn (vooral na een hartaanval) en hoge bloeddruk. Meer in het algemeen heeft een slechte levensstijl (zittende levensstijl, onevenwichtige voeding, alcohol, roken) een negatief effect op het hart en kan ook leiden tot hartfalen.

Belangrijkste symptomen

In het begin kan hartfalen onopgemerkt blijven. Aanvankelijk treden de verschijnselen op bij zware inspanning, maar naarmate de ziekte verergert, treden zij ook op bij lichte inspanning of zelfs in rust. Er zijn verschillende symptomen die tegelijkertijd of afzonderlijk kunnen optreden:

• Kortademigheid/ ademhalingsmoeilijkheden bij inspanning en in rust
• Zwelling van de voeten en enkels door vochtophoping in de weefsels
• Constante vermoeidheid, asthenie
• Gewichtstoename (door vochtophoping in de weefsels)
• Abdominale zwelling, abdominale pijn
• Slecht ondersteunde rugligging
• Spierzwakte
• Duizeligheid
• Versnelde of onregelmatige hartslag, hartkloppingen
• Verminderde eetlust

Deze pathologie vereist medische behandeling, zo snel mogelijk. Op lange termijn wordt de ziekte invaliderend, want naast de symptomen die zij veroorzaakt, tast zij het psychologische, sociale en emotionele evenwicht diepgaand aan en bedreigt zij het leven van de patiënten. Inderdaad, deze ziekte is dodelijk en heeft een slechte prognose.

De behandelingen

De beste behandeling voor hartfalen is natuurlijk preventie: regelmatig bewegen, niet te veel zout eten, op uw gewicht letten. De andere algemene adviezen over gezond leven die voor andere hart- en vaatziekten gelden, zijn ook geldig: beperk roken, alcohol, eet evenwichtig, enz. Zodra
de diagnose is gesteld, worden de patiënten verschillende behandelingen aangeboden, afhankelijk van het type hartfalen.
Chronisch hartfalen wordt voornamelijk met medicijnen behandeld. In sommige gevallen kan het ook worden behandeld met niet-medicamenteuze behandelingen, zoals de implantatie van een pacemaker voor cardiale resynchronisatie of, indien nodig, met de implantatie van interne defibrillatoren. In sommige gevallen van chronisch hartfalen kan mechanische ventriculaire assistentie of zelfs harttransplantatie worden overwogen.

In België

Hartfalen is in België zeer wijdverbreid en men kan zelfs spreken van een epidemie. Als we naar de epidemiologische cijfers kijken, zien we dat hartfalen 200.000 Belgen treft en dat er elke dag ongeveer veertig nieuwe gevallen worden vastgesteld (15.000 per jaar). Hartfalen treft vooral mensen vanaf de leeftijd van 65 jaar. Naar schatting 4% van de volwassen bevolking lijdt eraan, van wie 20% ouder is dan 65 jaar. Tot slot gaat hartfalen gepaard met een veranderde levenskwaliteit en een hoog percentage ziekenhuisopnamen (de eerste oorzaak van ziekenhuisopnamen bij 65-plussers).